 |
โครงสร้างของดิน
(soil structure) |
| |
|
โครงสร้างของดิน
เป็นสมบัติของดินที่เกิดขึ้นจากการเกาะจับกันของอนุภาคที่เป็นของแข็งในดิน
(ส่วนที่เป็นแร่ธาตุหรืออนินทรียสารและอินทรียวัตถุ)
เกิดเป็นเม็ดดินหรือเป็นก้อนดินที่มีขนาด รูปร่าง
และความคงทนแข็งแรงในการยึดตัวต่างๆกัน โครงสร้างของดินมีผลต่อการซึมผ่านของน้ำที่ผิวดิน
การอุ้มน้ำ ระบายน้ำ และการถ่ายเทอากาศในดิน รวมถึงการแพร่กระจายของรากพืชด้วย
|
| |
| โครงสร้างดิน
อาจเกิดจากแรงเกาะยึดกันระหว่างอนุภาคในดิน การที่ดินแห้งและเปียก
การแข็งตัวเมื่อมีอากาศหนาวจัด หรือการละลายของหิมะ
นอกจากนี้ รากพืช กิจกรรมของสัตว์ที่อาศัยอยู่ในดิน
อินทรียวัตถุ และสารอื่นๆ ที่มีในดิน สามารถที่จะเป็นตัวเชื่อมให้เกิดโครงสร้างดินได้เช่นกัน
|
| |
|
|
| |
| ดินทรายและดินเหนียว
เป็นดินที่ไม่มีโครงสร้าง !!! |
| |
ดินทราย
แม้ว่าจะโปร่งและซุยก็จริง
แต่เม็ดทรายกระจายอยู่เป็นเม็ดเดี่ยวๆ (single grain)
ไม่มีการเกาะกันเป็นโครงสร้างแบบก้อนกลม
จึงไม่มีสมบัติทางด้านการอุ้มน้ำที่ดี เมื่อฝนตกดินอุ้มน้ำได้น้อยจึงเกิดสภาพแห้งแล้งได้ง่าย
พืชที่ปลูกจะขาดน้ำง่าย
|
|
|
| ดินเหนียว
อนุภาคเกาะกันแน่นเป็นก้อนทึบ
(massive) อุ้มน้ำได้มากเมื่อฝนตก
แต่จะแน่นทึบไม่โปร่งซุยเหมือนดินทราย ไถพรวนยาก การถ่ายเทและการระบายน้ำไม่ดี
เกิดน้ำท่วมขัง รากพืชไม่สามารถเจริญเติบโตดูดน้ำและธาตุอาหารได้
|
|
|
| |
โครงสร้างของดินมีได้หลายลักษณะ แบ่งได้เป็น 5 ประเภท
คือ |
| |
| 1. แบบก้อนกลม
(granular) |
| มีรูปร่างคล้ายทรงกลม
เม็ดดินมีขนาดเล็กประมาณ 1-10 มิลลิเมตร มักพบในดินชั้น
A มีรากพืชปนอยู่มาก เนื้อดินมีความพรุนมาก
ระบายน้ำและอากาศได้ดี |
|
|
| |
|
|
| 2. แบบก้อนเหลี่ยม
(blocky) |
| มีรูปร่างคล้ายกล่อง เม็ดดินมีขนาดประมาณ1-5
เซนติเมตร มักพบในชั้นดิน
B มีการกระจายของรากพืชปานกลาง น้ำและอากาศซึมผ่านได้
|
|
|
| |
|
|
| 3. แบบแผ่น
(platy) |
| ก้อนดินแบนวางตัวในแนวราบ
และซ้อนเหลื่อมกันเป็นชั้น ขัดขวางการชอนไชของรากพืช
น้ำและอากาศซึมผ่านได้ยาก มักเป็นดินชั้น A ที่ถูกบีบอัดจากการบดไถของเครื่องจักรกล |
|
|
| |
|
|
| 4. แบบแท่งหัวเหลี่ยม
(prismatic) |
| มีผิวหน้าแบนและเรียบ เป็นแท่งหัวเหลี่ยมคล้ายปริซึม
ส่วนบนของปลายแท่งมักมีรูปร่างแบน เม็ดดินมีขนาด 1-10
เซนติเมตร มักพบในดินชั้น B น้ำและอากาศซึมได้ปานกลาง |
|
|
| |
|
|
| 5. แบบแท่งหัวมน
(columnar) |
| ส่วนบนของปลายแท่งมีลักษณะกลมมน
ปกคลุมด้วยเกลือ เม็ดดินมีขนาด 1-10 เซนติเมตร มักพบในดินชั้น
B และเกิดในเขตแห้งแล้ง มีการสะสมของโซเดียมสูง |
|
|
|
| |
| โครงสร้างดิน
เป็นสมบัติที่เปลี่ยนแปลงสภาพได้ง่าย
ในดินที่มีการใช้ปลูกพืชมานาน โครงสร้างดินย่อมเสื่อมลง
เนื่องมาจากปริมาณอินทรียวัตถุในดินที่ลดลง หรือเกิดความแน่นทึบ
เนื่องจากการไถพรวนบ่อยๆ ด้วยเครื่องจักรขนาดใหญ่ รวมทั้งการเสียดสีกับเครื่องมือเกษตรกรรม
และการปะทะของเม็ดฝนที่ตกลงมาด้วย |
| |
