มอลลิซอลส์
เป็นดินที่มีชั้นดินบนหรือผิวดินที่หนา ออกสีคล้ำจนถึงดำ มีโครงสร้างของดินดี
มีอินทรียวัตถุเป็นองค์ประกอบในปริมาณที่สูง เนื้อดินมีลักษณะร่วนซุย
และนุ่มมือเมื่อสัมผัส พบได้ทั้งในพื้นที่ลุ่มและที่ดอน โดยเฉพาะในบริเวณที่วัตถุต้นกำเนิดดินสามารถสลายตัวให้ธาตุที่เป็นด่างในปริมาณที่สูง
พืชพรรณธรรมชาติเป็นทุ่งหญ้า ภายใต้สภาพอากาศที่มีช่วงแห้งแล้ง ซึ่งไม่ส่งเสริมให้เกิดกระบวนการชะล้างอย่างต่อเนื่อง
ทำให้ยังคงมีธาตุประจุบวกที่เป็นด่างเหลืออยู่ในหน้าตัดดินได้มาก โดยทั่วไปเป็นดินที่มีพัฒนาการไม่มากนัก
และจัดเป็นดินที่มีศักยภาพทางการเกษตรเกษตรดี ดินมีความอุดมสมบูรณ์สูง
มอลลิซอลส์ในประเทศไทยพบในปริมาณน้อย
มีขอบเขตจำกัดอยู่ในบริเวณที่วัตถุต้นกำเนิดดินมีปฏิกิริยาเป็นด่าง
ในที่ดอนพบดินนี้แจกกระจายอยู่ในสภาพพื้นที่ที่เป็นลูกคลื่นลอนลาดจนถึงลอนชัน
หรือตามเชิงเขา ที่วัตถุต้นกำเนิดดินเป็นวัตถุตกค้าง (residuum) เศษหินเชิงเขา
(colluvium) หรือตะกอนน้ำพาท้องถิ่นของ มาร์ล หินปูน บะซอลต์ หรือแอนดีไซต์
ส่วนในพื้นที่ลุ่มจะพบอยู่ในบริเวณพื้นที่ที่เคยได้รับอิทธิพลการขึ้นลงของน้ำทะเลในอดีตวัตถุต้นกำเนิดเป็นตะกอนน้ำกร่อย
(brackish water deposit) หรือตะกอนน้ำเค็ม (marine deposit) พัฒนาการของหน้าตัดดินพบได้หลายแบบ
เช่น Ap-Ck-Cr, Ap-Bw-Ck, Ap-Bw-Bc, Bck หรือ Apg-Bwg-BCg เป็นต้น
สัณฐานวิทยาของดินอันดับมอลลิซอลส์ที่พบในประเทศไทยจะแตกต่างกันออกไป
ขึ้นกับสภาพแวดล้อมที่เกิด แต่ส่วนใหญ่มักมีเนื้อดินเป็นดินเหนียว
ถึงดินเหนียวจัด โครงสร้างดี มีการซาบซึมน้ำที่ผิวหน้าดินค่อนข้างดีในที่ดอน
แต่ขังน้ำในที่ลุ่ม ดินมีการอุ้มน้ำดี คุณสมบัติทางเคมีส่วนใหญ่อยู่ในเกณฑ์ดี
เป็นดินที่มีความอุดมสมบูรณ์ตามธรรมชาติดี แต่อาจมีปัญหาเมื่อใช้ในเชิงการเกษตร
เนื่องจากมีความเสี่ยงสูงต่อการขาดความชื้นในฤดูเพาะปลูกในพื้นที่ดอน
หรือเกิดปัญหาน้ำท่วมได้ในที่ลุ่ม และอาจมีปัญหาการขาดธาตุฟอสฟอรัสและเกิดความเป็นพิษของแคลเซียมได้
มอลลิซอลส์ที่พบในประทศไทยแบ่งออกได้ 3 กลุ่มคือ
ดินมอลลิซอลส์ที่เกิดในบริเวณที่ราบน้ำลุ่มทะเลขึ้นถึงเก่าและเกิดจากตะกอนที่เป็นด่าง
ได้แก่ชุดดินบางเลน
มอลลิซอลส์ที่พบบริเวณเทือกเขาสูงตอนกลางของประเทศเป็นดินที่มีการระบายน้ำดีปานกลาง
มีชั้นแคลซิกหรือชั้นที่มีการสะสมของปูน
ภายในความลึกไม่เกิน 1
เมตร ได้แก่ ชุดดินตาคลี
มอลลิซอลส์ที่มีชั้นแคลซิกอยู่ลึกกว่า 1 เมตร พบในบริเวณเทือกเขาสูงตอนกลาง
และภาคเหนือ ได้แก่ ชุดดินสบปราบ ชุดดินชัยบาดาล
และชุดดินสมอทอด
|